10 روش موثر برای تشویق به راه رفتن کودک
یکی از فراموش نشدنی ترین لحظه های دوران کودکی راه رفتن و برداشتن اولین قدم های کودکان است؛ اما امروزه تاخیر در راه رفتن تبدیل به دلواپسی و ایجاد نگرانی برای اکثر والدین شده است؛ به همین جهت قصد داریم در ادامه به بررسی زمان راه رفتن کودکان، دلایل تاخیر و راه های کمک به راه رفتن کودک نوپا را برایتان بررسی کنیم تا کمی از دلواپسی هایتان کاسته شود. با ما همراه باشید و ادامه این مقاله را از دست ندهید.
بهترین سن راه افتادن کودک
از جمله رایج ترین سوالات پدر و مادر های اولی این است که کودک مان از چند ماهگی شروع به راه رفتن می کند؛ آن ها مشتاقانه انتظار می کشند تا کودک دلبندشان بر روی پاهای خود بایستد و شروع به راه رفتن کند. امروزه پدر و مادران بی صبر شده اند و انتظار دارند کودک شان در روز های اول یک سالگی شروع به راه رفتن کند و یا آن را با دیگر کودکان مقایسه می کنند؛ قبل از پرداختن به این موضوع باید به شما بگوییم سن راه رفتن کودک از 8 تا 18 ماهگی می باشد و نباید در این زمان از خودتان حساسیت نشان دهید و یا نگرانی داشته باشید.
مادرانی که دچار زایمان زودرس شده اند ممکن است تاخیر و یا اختلالاتی در راه رفتن داشته باشند؛ اما لازم است باز هم به کودک تان زمان بدهید و با او راه رفتن را تمرین کنید تا به مرور زمان آن هم به راه بیفتد. به هر حال راه رفتن کودکان با توجه به عوامل مختلفی مانند: وزن کودک، شخصیت، ژنتیک و زودرس بودن زایمان مادر می تواند متفاوت باشد.
روند رشد و زمان راه رفتن کودک
همانطور که می دانید نوزادانی که تازه متولد شده اند تسلطی بر روی گردن و حرکات بدن خود ندارند و به مرور زمان با احساس نیاز کردن کم کم این توانایی را به دست می آورند؛ به نوزادتان تا 4 ماهگی زمان بدهید، تا به این توانایی دست یابی پیدا کند به همین جهت باید کودک تان را بر روی شکم بخوابانید تا به مرور توانایی حفظ و حرکت گردنش را پیدا کند.
بین 3 تا 6 ماهگی نیز کودکان می توانند برای رسیدن به اسباب بازی هایشان با تغییر موقعیت خود غلت بزنند و از 6 تا 13 ماهگی نیز سینه خیز می روند و به مرور بر روی 4 دست و پای خود حرکت می کنند. جالب است بدانید زمان نشستن کودک بین 4 تا 9 ماهگی می باشد.
کسب توانایی کودک در نشستن و چهار دست و پا کردن به مرور در کودک ایجاد اشتیاق برای ایستادن می شود و از 8 تا 18 ماهگی با کمک اجسام موجود در اطراف کم کم بلند شده و اقدام به راه رفتن می کنند. این حرکت ابتدا برای کودک سخت و سنگین خواهد بود بنابراین آن را مجبور نکنید اما می توانید با استفاده از اسباب بازی های اطراف آن را مشتاق کنید تا خود را به محل مورد نظر برساند.
مراقبت های لازم برای راه رفتن کودکان
تمامی فعالیت ها و جنب و جوش هایی که کودک در طی مراحل رشد تا یک سالگی انجام می دهد باعث کمک به راه رفتن و بزرگ شدن آن می شود. در نتیجه نیازی به اجبار کردن آن در این امر (راه رفتن کودک) نیست. بهترین کاری که شما به عنوان یک پدر یا مادر آگاه باید انجام دهید این است که کمی صبور باشید و کودک تان را در این امر تشویق کنید و صبر کنید تا کودک در زمان درست توانایی های خود را کشف کند. لازم به ذکر است در صورتی که کودک بین 7 ماه تا 2 سال دارید بهتر است تمامی اجسام تیز، خطرناک را دور از دسترس کودک تان قرار دهید چرا که او کنجکاو است و با کمی تقلا می تواند خود را جابهجا کند و به سمت وسایل برود.
چگونه می توان به راه رفتن کودک کمک کرد؟
برخی از کارهایی که می توانید به عنوان یک همراه در کنار کودک تان برای راه رفتن او انجام دهید شامل موارد زیر می شود:
- برای راه رفتن و سرپا ایستادن به کودک خود سخت نگیرید؛ چرا که این کار فشار زیادی را به عضلات بدن او وارد خواهد کرد. در این هنگام بیش از 5 دقیقه کودک خود را سرپا نگه ندارید؛ به مرور می توانید این زمان را تا 30 دقیقه زیاد کنید.
- از اسباب بازی های کمک کننده استفاده کنید؛ امروزه کالاهایی مانند واکر اما بچه گونه طراحی شده اند تا کودکان را به راه رفتن تشویق کنند.
- دست کودک تان را بگیرید و مدت زمان طولانی تری را همراه او راه بروید تا از شما تقلید کند و کم کم به راه رفتن مسلط شود. در ابتدا لازم است دست کودک تان را بگیرید تا به او اطمینان خاطر دهید اما به مرور می توانید اجازه دهید که فقط نوک انگشتان تان را بگیرد؛ بدین صورت می توانید خیلی زود او را به راه رفتن عادت دهید.
- کودک تان را بر روی 4 پایه بنشانید (خودتان از پشت کاملا مراقب او باشید تا خدایی نکرده اتفاقی برای او نیفتد.) و کمی آن طرف تر اسباب بازی مورد علاقه اش را قرار دهید؛ بدین صورت کودک برای برداشتن اسباب بازی اش بر روی پاهای خود فشار وارد می کند تا بتواند به آن نزدیک شود. این تمرین برای تقویت عضلات بدن کودک بسیار موثر و مفید است.
- در مدت زمانی که قصد دارید به کودک تان کمک کنید تا راه بیفتد لازم است از او مراقبت های بسیار زیادی انجام دهید اما نیازی به نگرانی نیست؛ آنقدر هم که شما فکر می کنید استخوان های کودکان نرم نیستند.
- بعد از ایستادن، نشستن کودکان کار دشواری برای آن ها محسوب می شود و ممکن است باعث گریه آن ها شود؛ به او در خم کردن زانو هایش و نشستن کمک کنید تا آرام شود. گاهی نیز این موضوع بر عکس می شود و کودک برای بلند شدن بی قراری می کند لازم است دو ماهی او را همراهی کنید تا یاد بگیرد چگونه باید این کار را انجام دهد.
چه زمانی برای دیر راه افتادن کودک لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر تاخیر در راه رفتن کودک تان تا 18 ماهگی طول کشید لازم است او را به پزشک ببرید تا با چک کردن شرایط نوزاد و نمودار رشد او مشخص شود که کودک کدام مراحل را پشت سر گذاشته است. یادتان باشد که یادگیری یا دیگر فعالیت های حرکتی در زمان درست بسیار اهمیت دارد؛ به عنوان مثال کودکی که در 12 ماهگی هنوز نسبت به خزیدن خود اقدامی نکرده است می تواند موضوع نگران کننده ای باشد یا کودک 16 ماهه ای که توانایی چهار دست و پا رفتن مسلط را ندارد می تواند شما را نگران کند.
لازم به ذکر است برخی کودکان در ابتدا که اقدام به راه رفتن می کنند ممکن است روی نوک انگشتان پای خود راه بروند و گاها مشاهده شده است که تا دو سالگی کودک این کار را ادامه می دهد؛ نیازی به نگرانی نیست چرا که این موضوع می تواند باعث حفظ تعادل و کمک به راه رفتن کودک شود. اگر کودک تان بیش از دو سالگی همچنان بر روی نوک انگشتان پای خود راه می رود لازم است با پزشک خود مشورت کنید و راهی از او بخواهید تا کودک این کار را ترک کند.
علت های دیر راه افتادن کودک چیست؟
دلایل مختلفی می تواند این عمل کودک را به تاخیر بیندازد؛ در ادامه به برخی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر راه رفتن کودک اشاره خواهیم کرد:
- فلج مغزی
- دیستروفی عصب
- آسیب دیدن سر کودک
- کمبود ویتامین D و سوء تغذیه
- تاخیر در رشد سیستم حرکتی
- اختلال در استخوان و بدشکلی مفاصل ران و لگن
- هایپوتونی (سندرم دان، سندرم پر ادرویلی، سندرم ویلیامز)
- عفونت مادر و یا قرار گیری او در معرض مواد مسموم (قبل از تولد)
- محرومیت کودک از احساسات عاطفی سبب کم شدن میل آن ها به یادگیری می شود.
- وجود افسردگی مادر سبب آغوش گرفتن نوزاد به مدت طولانی شده و در نتیجه باعث تاخیر در راه افتادن کودک شود.
- در صورتی که کودکتان مدتی بستری بوده باشد ممکن است در یادگیری مهارت های حرکتی تاخیر داشته باشد.
آیا استفاده از روروئک مضر است؟
یکی از سوالات رایج والدین درباره استفاده کودک از رورئک است؛ طی تحقیقات و مطالعات انجام شده استفاده از روروئک سبب رشد آهسته کودک و در نتیجه باعث آسیب دیدگی ناحیه کمر او به دلیل قرار گیری نا مناسب می شود. همچنین به دلیل عدم تسلط کافی بر روروئک این وسیله می تواند باعث افتادن و در نتیجه صدمه دیدن کودک شود. بهتر است به سن استفاده از این کالا دقت کنید تا به خوبی از کودکتان محافظت شود. در صورتی که مشغول کار های خانه هستید می توانید ساعاتی از روز کودک تان درون روروئک قرار دهید و به کار هایتان برسید.
نکات لازم و مراقبتی برای راه رفتن کودک
- همراه با کودک دلبندتان در امتداد مبل و یا میز قرار بگیرید تا تمامی حرکت های کودک تان را رصد کنید و در صورت لزوم به آن کمک کنید.
- همانطور که کودک تان ایستاده است جلوی او توپی قرار دهید و از او بخواهید تا با ضربه زدن به حفظ تعادل بدنش کمک کند.
- برای اینکه بتوانید به کودک تان در این عمل کمک کنید لازم است هنگامی که کودک به وسیله مبلمان خود را سرپا نگه داشته است کمی آن طرف تر صدایش بزنید تا از سر کنجکاوی و اشتیاق مبل را رها کرده و چند قدمی را به سمت شما بردارد.
- می توانید به آرامی دست خود را پشت بازوان کودک تان قرار دهید و به او در طی راه رفتن کمک کنید.
- اگر شاغل هستید و یا تحرک کمی دارید سعی کنید زمانی را به پیاده روی با کودک تان صرف کنید بدین منظور لازم است کالسکه کودک تان را نیز همراه خود بردارید تا هر زمان کودک تان خسته شد بر روی او بنشیند.
- زمانی که کودک تان شروع به راه رفتن کرد لازم است کم کم نسبت به خرید پاپوش و جوراب کودک اقدام کنید تا کودک تان به راه رفتن با کفش عادت کند. اما لازم است در منزل کودک با پا برهنه راه برود تا بدین منظور به تقویت مچ پایش کمک کند.
- اگر از صافی کف پای کودک تان نگران هستید لازم است بگوییم؛ این صاف بودن به دلیل تپل بودن پای کودک تان است. بدین صورت که بافت چربی باعث صاف دیده شدن کف پای او می شود؛ این صاف بودن ممکن است تا سه سالگی در کودک تان دیده شود.
- بعد از 9 ماه گذراندن زمان در شکم مادر به خودی خود پای کودکان حالت کمانی گرفته و معمولا تا 2 سالگی و گاها 3 سالگی از بین می رود.