درمان خشکی پوست و اگزما نوزادان و جلوگیری از آن

اگزما و خشکی پوست یکی از شایع ترین مشکلات پوستی است که می تواند برای هر فردی رخ دهد. در این شرایط میزان خشکی پوست به حدی می رسد که می تواند مشکلاتی نظیر ترک خوردگی، التهاب، قرمزی و سوزش شدید را با خود به همراه داشته باشد. اگزما و خشکی پوست نوزاد نیز مانند خشکی پوست بزرگسالان باید به سرعت تشخیص داده شده و درمان شود.

نوزادان به دلیل پوست حساسی که دارند احتمالا از این موضوع رنج بیشتری می برند. با توجه به اینکه نمی توان برای پوست نوزاد از هر محصول شیمیایی استفاده کرد، در این مطلب قصد داریم راهکارهای درمانی مفید و مناسبی را جهت درمان و حل مشکل اگزما نوزاد به شما عزیزان ارائه کنیم.

مهم ترین دلایل خشکی پوست نوزاد

شاید بهتر باشد قبل از اینکه به درمان اگزما نوزادان بپردازیم، ابتدا بررسی کنیم که اصلا چه مواردی می توانند باعث بروز این مشکل پوستی شوند. طبیعتا با شناسایی این موارد می توانیم از خشکی پوست نوزادان جلوگیری کرده و خود را از تست کردن راهکارهای درمانی مختلف رهایی بخشیم.

اگزمای پوست در واقع به مجموعه ای از علائم نظیر التهاب و قرمزی شدید، سوزش و خارش پوست گفته می شود که باعث می شوند حساسیت پوست به شکل عجیبی افزایش پیدا کند. تحمل این موضوع بخصوص برای نوزادان که پوست نازک و آسیب پذیرتری دارند به مراتب سخت تر از بزرگسالان است.

قبل از هر چیزی باید بدانید که اگزمای پوست انواع گوناگونی دارد و در اغلب موارد برای درمان این مشکل باید از پزشکان و متخصصین پوست کمک و مشورت گرفته شود. این متخصصین با شناخت کاملی که از انواع اگزمای پوستی دارند می توانند شدت مشکل و نوع آن را به درستی تشخیص داده و بهترین داروها را جهت رفع خشکی پوست تجویز کنند.

اگر این خشکی بیش از حد پوست به سرعت درمان نشود، می تواند شیوع بیشتری پیدا کرده و نهایتا سبب ایجاد تاول های عفونی و دردناک در نواحی مختلف پوست شود. بنابراین اگر به سلامت پوست نوزادتان اهمیت می دهید، بهتر است این موضوع را جدی بگیرید و با مشاهده کوچک ترین علائمی از اگزما در نوزاد آن را با یک پزشک متخصص در میان بگذارید. در ادامه به رایج ترین دلایل بروز خشکی پوست نوزادان اشاره می کنیم.

کم آبی بدن نوزاد

یکی از مهم ترین دلایل خشکی پوست نوزاد، کم آب بودن بدن اوست. اگر علائمی نظیر خشکی، پوسته پوسته شدن، لکه های خشک در پاها، دست ها، لب و صورت و ترک های ریز و خاکستری در نواحی مختلف پوست نوزاد مشاهده می کنید، این ها می توانند نشان دهنده آن باشند که به بدن نوزاد شما آب کافی نمی رسد و پوست او رطوبت پایینی دارد. این کم آبی بدن علائم بسیار زیادی دارد که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:

• سفید و یا بی رنگ بودن دست ها و پاها
• سرد بودن دست ها و پاها
• خیس نکردن پوشک حداقل برای 8 ساعت
• مشاهده چروکیدگی در نواحی مختلف پوست
• مشاهده علائم خواب آلودگی شدید یا سرگیجه در نوزاد
• گریه بدون اشک یا با اشک کم
• مشاهده خشکی در دهان یا حالت چسبندگی در آن
• فرو رفته به نظر رسیدن نقطه نرم بالای سر نوزاد

ژنتیک

ژنتیک یکی دیگر از دلایل خشکی پوست نوزادان است. معمولا این موضوع را اغلب والدینی که خود از اگزمای پوست رنج می برند می توانند راحت تر در نوزاد خود تشخیص دهند. در برخی موارد با وقوع جهش ژنتیکی در DNA نوزاد، برخی از مواد و ترکیبات ارزشمند در بدن او همچون یک نوع پروتئین خاص با کمبود مواجه می شوند. پروتئینی که می تواند نقشی سازنده در محافظت از پوست بدن نوزاد داشته باشد. بنابراین طبیعی است که با چنین کمبودی، پوست در برابر عوامل خارجی آسیب پذیری بیشتری پیدا کند و مستعد خشکی و اگزما شود.

واکنش های آلرژیک پوست به برخی از محصولات یا وسایل

نوزاد شما در سال های ابتدایی تولد خود بیشترین میزان حساسیت را در برابر عوامل خارجی دارد. وقتی می گوییم عوامل خارجی یعنی هر نوع شی، وسیله یا جانداری که می تواند از خود ترکیبات آلرژی زا در محیط ساطع کند. از لباسی که نوزاد می پوشد تا حیوانات خانگی که نگهداری می کنید، همگی می توانند سبب بروز حساسیت های پوستی و در نهایت اگزما نوزاد شوند.

معمولا حیوانات خانگی بخصوص گربه ها که حجم زیادی مو از خود در نقاط مختلف خانه باقی می گذارند می توانند عامل مهمی در ایجاد حساسیت و خشکی پوست نوزادان باشند. همچنین اگر برای شستشوی البسه نوزاد از محصولات نامناسب، نرم کننده های قوی و شوینده هایی با ترکیبات شیمیایی خاص استفاده می کنید، احتمال واکنش های آلرژیک در بدن نوزاد خود را افزایش می دهید. بنابراین والدین باید هم در انتخاب نوع پارچه لباس و هم در انتخاب شوینده لباس نوزاد خود دقت زیادی داشته باشند.

قرار گرفتن بیش از حد در برابر نور خورشید

چه کسی است که بتواند مدت ها در برابر نور خورشید قرار بگیرد و پس از آن دچار مشکلات پوستی نشود؟ نور خورشید به نحوی که به صورت مستقیم و برای مدت زمان طولانی به پوست برخورد داشته باشد، می تواند سبب بروز بسیاری از مشکلات پوستی از جمله خشکی و اگزمای پوست باشد.

اگر نوزاد خود را ساعت های طولانی در برابر نور خورشید قرار دهید و تصور کنید که می توانید از این طریق کمبود ویتامین هایی همچون ویتامین D در بدن او را جبران کنید، سخت در اشتباه هستید. رسیدن نور خورشید در طول روز به تمامی بخش های خانه می تواند اتفاق خوبی بوده و تا حدی برای سلامتی نیز موثر باشد.

اما قرار گرفتن نوزاد برای ساعات طولانی در مقابل نور مستقیم خورشید، پوست را حساس تر کرده و سیستم دفاعی آن را در برابر عوامل آسیب زننده ضعیف می کند. در نهایت نیز تمامی این اتفاقات منجر به اگزما و خشکی پوست نوزاد می شوند که چندان هم دور از انتظار نیست.

حمام کردن بیش از حد نوزاد

بله. استحمام بیش از حد هم می تواند عاملی باشد برای بروز خشکی پوست در نوزاد. این موضوع به ویژه برای آن دسته از والدینی مهم است که به شکلی وسواس گونه فرزند خود را بارها و بارها حمام می کنند. حتی اگر از بهترین شامپوها و صابون ها برای شستشوی نوزاد خود استفاده کنید، باز هم این زیاده روی در استحمام او، می تواند باعث حساس شدن، خشکی و اگزما پوست نوزاد شود. پس سعی کنید کمی در این زمینه متعادل رفتار کنید.

واکنش های سیستم ایمنی بدن نوزاد

سیستم ایمنی بدن نوزاد ضعیف است و می تواند زودتر از بزرگسالان در برابر عوامل بیماری زا، میکروب ها و باکتری ها واکنش نشان دهد. این واکنش نیز می تواند به شکل های مختلفی بروز کند. در برخی مواقع اگزما و خشکی پوست نوزاد نشان دهنده ضعیف شدن سیستم ایمنی و نفوذ میکروب ها به بدن است.

عوامل حساسیت زا در بدن نوزادان

برای اینکه بتوانید محیط رشد نوزاد خود را از هر نظر سالم، بهداشتی و عاری از هر گونه میکروب و آلودگی نگه دارید، قصد داریم به چند عامل حساسیت زا در پوست نوزادان اشاره کنیم. این موارد به شرح زیر هستند:

• هر نوع عامل قارچ و کپک زدگی در محیط اطراف
• آلوده بودن لوازم نوزاد
• گرده گل ها
• مو و کرک حیوانات
• بوی سیگار و هر نوع دخانیات دیگر
• خشک بودن هوای محیط که بیشتر در فصل زمستان رخ می دهد.
• انواع عطر، اسپری، ادکلن و ماده خوشبو کننده که حاوی ترکیبات حساسیت زا هستند.
• الیاف برخی از پارچه ها
• گردوغبار بیش از حد محیط
• پرز لباس ها و کالای خواب نوزاد
• گرم بودن بیش از حد اتاق که می تواند سبب تعریق نوزاد شود.
• استرس های عاطفی در نوزاد
• استفاده از برخی مواد غذایی که می تواند در برخی مواقع سبب بروز حساسیت های پوستی و در نهایت اگزما نوزاد شود.

درمان اگزما نوزادان

برای درمان اگزما راهکارهای بسیار زیادی وجود دارد که شما با توجه به نوع اگزما و شدت آن در نوزاد می توانید هر کدام از این روش ها که موثرتر به نظر می رسند را امتحان کنید. اما در درجه اول پیشنهاد ما به شما این است که برای درمان اگزمای جدی و پیشرفته در نوزادان به هیچ عنوان اقدام به درمان خانگی نکرده و خودسرانه از محصول یا دارویی خاص استفاده نکنید.

استفاده ناآگاهانه از برخی محصولات ممکن است نتیجه معکوس داشته و حتی میزان حساسیت پوست را تشدید کند که این موضوع قطعا برای نوزاد شما گران تمام خواهد شد. پس در چنین شرایطی بهترین اقدام ممکن مراجعه به متخصص پوست اطفال است که این فرد متخصص می تواند با بررسی دقیق شرایط پوست و معاینه کامل، نوع اگزما و راهکار درمانی آن را به سرعت تشخیص دهد. اما برای مواردی که معمولا علائم کمی سبک تر هستند یک سری راهکارهای خانگی وجود دارد که در ادامه به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم.

عدم استفاده از هر نوع محرک پوست برای نوزاد

محرک های پوستی می توانند طیف وسیعی را شامل شوند. از غذا و خوراک نوزاد گرفته تا محصولات شوینده ای که برای شستشوی لباس نوزاد استفاده می کنید، همگی می توانند عامل محرک پوست باشند. البته این مورد را می توان بیشتر به عنوان یک عامل پیشگیری از اگزما نوزاد به شمار آورد.

اما به هر حال اگر وضعیت پوست نوزاد شما در حالتی قرار دارد که خشکی، سوزش و قرمزی در بخش های مختلف آن مشاهده می شود، باید هر چه سریع تر این اقدامات را انجام دهید تا از شدت یافتن بیشتر این مشکل جلوگیری به عمل آورید و خشکی پوست کاملا برطرف شود.

هر نوع حیوان خانگی را از محیطی که نوزاد در آن قرار دارد دور کنید. روی محصولات شوینده ای که برای شستشوی لباس نوزاد و خود او هنگام استحمام استفاده می کنید یک بررسی مجدد داشته باشید و محصولات باکیفیت تری را جایگزین کنید. در صورت نگهداری از گل و گیاهان آپارتمانی سعی کنید نوزاد خود را از آن ها دور کنید. از مصرف غذاهای اسیدی نیز پرهیز کنید.

استفاده از لوسیون مرطوب کننده

یکی از بهترین و موثرترین راهکارهای خانگی برای درمان خشکی پوست نوزاد استفاده از انواع کرم ها و لوسیون مرطوب کننده نوزاد است که از ترکیبات کاملا گیاهی ساخته شده است. به هیچ عنوان محصولی که استفاده می کنید نباید دارای ترکیبات عطری و پارابن باشد.

اگر خشکی پوست نوزاد شما زیاد است می توانید انواع پماد را جایگزین آن کنید که معمولا نسبت به لوسیون ها چربی بیشتری دارند و زودتر خشکی را از بین می برند. بهترین زمان استفاده از کرم یا لوسیون مرطوب کننده نیز درست بعد از استحمام نوزاد است. این کار باعث می شود رطوبت بدن به خوبی حفظ شده و پوست خشک نشود.

کوتاه کردن زمان حمام

برای جلوگیری از تشدید اگزما نوزاد و درمان تدریجی آن، بهتر است در طول دوره درمان، مدت زمان حمام او را نسبت به حالت عادی کوتاه تر کنید. همچنین به هیچ عنوان از آب خیلی داغ برای شستشوی نوزاد استفاده نکنید. مدت زمان حمام و دمای آبی که استفاده می شود باید کاملا متعادل باشند تا شرایط پوستی نوزاد رو به بهبودی رود.

در برخی مواقع شما تنها نیاز دارید تا دست ها و صورت نوزاد خود را با کمی آب بشویید و احتیاجی به استحمام کامل نوزاد نیست. پس سعی کنید تعداد دفعات حمام کردن نوزاد در طول هفته را نیز کاهش دهید.

خنک نگهداشتن نوزاد

همانطور که در بخش های قبل اشاره کردیم، یکی از عوامل بروز خشکی پوست نوزاد، گرما و افزایش دمای بدن نوزاد است. پس برای درمان اگزما باید روی دمای محیط و دمای بدن نوزاد تمرکز بیشتری داشته باشید. قرار نیست محیط را آنچنان سرد کنید که نوزاد دچار سرماخوردگی شود. اما می توانید اقداماتی انجام دهید که کمی این مشکل را تعدیل می کنند.

به عنوان مثال، نوزاد را در مجاورت هر گونه سیستم گرمایشی مثل بخاری یا شومینه قرار ندهید. لباس هایی با پارچه نخی را جایگزین انواع لباس پشمی و پنبه ای کنید. به هیچ عنوان از پتوهای کلفت روی نوزاد استفاده نکنید. بهتر است به جای این کار روی استاندارد دمای اتاق تمرکز داشته باشید. در پایان باید به این نکته اشاره کنیم که درمان اگزما در نواحی حساسی همچون ناحیه تناسلی نوزاد کار شما نیست و باید حتما برای درمان آن به سراغ یک پزشک مجرب بروید.