بهترین راه درمان یبوست نوزادان و کودکان + دلایل، علائم و راه های جلوگیری از آن

یبوست نوزاد و کودک که باعث مشکل در دفع می شود و یک نوع بیماری به شمار می رود که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. البته این مشکل یکی از بیماری های شایع نوزادان و کودکان است. ولی والدین برای جلوگیری از بروز این اتفاق بهتر است کمی به نکات تغذیه ای و سلامت فرزندان خود توجه بیشتری داشته باشند.

اگر نسبت به این مشکل بی توجهی شود، ممکن است نوزاد با مشکلات عدیده ای همچون بی اشتهایی، درد در ناحیه شکم، کاهش وزن و… روبرو شود. به طور کل یبوست، بخصوص یبوست مزمن در رشد طبیعی نوزاد اختلال ایجاد می کند. ما اینجاییم تا دلایل به وجود آمدن یبوست نوزادان را بررسی کرده و راه های جلوگیری و درمان آن را در اختیارتان قرار دهیم.

دلایل یبوست نوزادان و کودکان

پیش از اینکه راهکارهای درمان یبوست نوزاد را شرح دهیم، باید ابتدا بررسی کنیم که این مشکل به چه دلایلی بروز می کند. در واقع اگر دلایل یبوست نوزادان را بدانید، راحت تر می توانید این مشکل را حل کنید. حتی آگاهی از این موارد به شما کمک می کند تا از به وجود آمدن این مشکل جلوگیری کنید. از جمله دلایل یبوست نوزادان می توانیم به لیست زیر اشاره کنیم:

• نقص نوزاد در نواحی روده و مقعد که نوعی بیماری مادرزادی به شمار می رود.
• بیماری دیابت
• بیماری سیستیک فیبروزیس
• کم کاری تیروئید
• کم آب بودن بدن
• مصرف غذاهای بدون فیبر یا کم فیبر
• نوع شیر خشک مصرفی نوزاد
• آلرژی غذایی در نوزادان و کودکان
• اختلالات متابولیسم
• مصرف بیش از اندازه برنج، موز، ماست، سیب زمینی و دیگر مواد غذایی دیر هضم
• مصرف داروهایی همچون مکمل آهن، ایبوپروفن، استامینوفن و انواع آنتی بیوتیک
• مشکلات سیستم عصبی دستگاه گوارش
• مشکل نخاعی و…

هر کدام از این موارد به نوعی می توانند باعث اختلال در هضم سریع غذا شده و در نتیجه به یبوست در نوزادان و کودکان منجر شوند.

علائم یبوست نوزادان و کودکان

شاید از خود بپرسید به چه نحوی می توان به یبوست نوزادان پی برد؟ اگر فرزند شما رفتاری مشابه رفتارهای زیر دارد یا علائم زیر را در او مشاهده می کنید، این یعنی به احتمال زیاد دچار یبوست شده است:

این ها از مهم ترین نشانه های یبوست در نوزادان و کودکان هستند که باید در صورت مشاهده هر کدام از آن ها، اقدامات لازم را برای درمان یبوست انجام دهید. یبوست باعث می شود تا دستشویی رفتن کودک بسیار سخت و طاقت فرسا باشد. بنابراین شما باید برای سلامت فرزندتان هم که شده سریعا راهکارهای درمانی را به کار ببندید.

بهترین راه درمان یبوست نوزادان و کودکان

از آن جایی که نوزادان تا دوره 6 ماهگی از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه می کنند، شایع ترین علت بروز یبوست در آن ها، تغییر ناگهانی شیر خشک از یک مدل به مدل دیگر یا جایگزین کردن شیر خشک به جای شیر مادر است. البته که عوامل ژنتیکی و بیماری های جسمی نیز در این مورد نقش دارند.

اما در حالت عادی این مهم ترین دلیل بروز یبوست نوزادان است. در حالی که علل یبوست کودکان می توانند متنوع تر باشند. از این رو راهکارهای درمانی برای هرکدام کمی متفاوت خواهد بود. در ادامه به صورت مجزا روش های درمان یبوست نوزادان و کودکان را بررسی می کنیم.

درمان یبوست نوزادان

در صورتی که یبوست نوزاد در مراحل اولیه خود قرار دارد و هنوز آنچنان شدت نگرفته و به یک بیماری مزمن تبدیل نشده است، شما می توانید با چند راهکار خانگی و تداوم در انجام آن ها، این مشکل را برطرف کنید. از جمله راهکارهای درمان یبوست در نوزادان عبارتند از:

• خواباندن نوزاد به پشت و حرکت دادن پاها به آرامی به شکل حرکات دوچرخه. این کار نوعی ورزش برای نوزاد به شمار می رود که باعث حرکت بهتر روده ها شده و عملیات هضم را آسان تر می کند.
• استفاده از حمام آب گرم که باعث باز شدن روده ها و دفع بهتر می شود.
• ماساژ شکم نوزاد به آرامی به کمک مقداری روغن زیتون که باعث شل شدن روده ها و هضم بهتر غذا می شود. در این روش می توانید نوک انگشتان را به مقداری روغن زیتون آغشته کرده و در جهت عقربه های ساعت به شکل دورانی روی شکم تکان دهید.
• برای درمان نوزادان تازه متولد شده، می توان از روش چرب کردن مقعد کمک گرفت. در این روش نوک انگشتان را با کمی روغن زیتون چرب کرده و به آرامی اطراف مقعد را ماساژ می دهید. این کار مقعد را برای دفع بهتر تحریک می کند.
• بهتر است از پوشک های تنگ و کوچک برای نوزاد استفاده نکنید. چرا که این محصولات علاوه بر اینکه باعث سوختگی پای نوزاد می شوند، عمل دفع را نیز در نوزاد سخت می کنند. برای درمان یبوست حتما به سراغ پوشک هایی با سایز استاندارد و کاملا راحت بروید.
• اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند، بهتر است مادر به یک رژیم غذایی مناسب پایبند باشد تا از این طریق مواد مغذی از طریق شیر به نوزاد برسند و یبوست سریع تر درمان شود. از جمله این مواد غذایی می توانیم به مصرف خاکشیر به صورت ناشتا، مصرف آلو، انجیر، سوپ، میوه های ملین دار، بادام و… اشاره کنیم. البته این روش ممکن است روی همه نوزادان جواب ندهد یا نتیجه دادن آن کمی طول بکشد.

درمان یبوست کودکان

از جمله راهکارهای درمانی برای رفع یبوست در کودکان می توانیم به لیست زیر اشاره کنیم:

علاوه بر موارد بالا، راهکارهای درمانی دیگری نیز وجود دارند که می توانند پروسه درمان یبوست در کودکان را سریع تر کنند. به عنوان مثال مصرف داروهای ملین همچون نرم کننده های مدفوع، ملین های محرک و همچنین ملین های ترشح کننده از جمله داروهایی هستند که می توانند در این مورد موثر واقع شوند. همچنین شربت های گیاهی که حاوی عصاره انجیر، آلو و… هستند نیز به درمان یبوست کمک می کنند. اما برای استفاده از این روش ها باید حتما نظر پزشک را نیز جویا شوید.

راه های جلوگیری از یبوست نوزادان و کودکان

حال که با دلایل، علائم و راهکارهای درمان یبوست نوزاد آشنا شدیم، بهتر است اقدامات پیشگیرانه آن را نیز مورد ارزیابی قرار دهیم. قاعدتا با توجه به توضیحاتی که تاکنون ارائه شدند، متوجه شده اید که چه کارهایی می توانند مشکل یبوست را درمان کنند.

از همین توضیحات می توان نکاتی را استخراج کرد که به شما کمک می کنند از بروز یبوست در نوزاد جلوگیری کنید. شاید برای جلوگیری از یبوست نوزادان و کودکان رژیم غذایی خاصی وجود نداشته باشد. اما با رعایت یک سری موارد احتمال بروز این مشکل را می توان به حداقل ممکن رساند. به نکات زیر توجه کنید:

• بهتر است برای استفاده از سرویس بهداشتی، به جای توالت ایرانیزه، از توالت فرنگی کودک استفاده کنید. این توالت ها حالت نشستن نوزادان را به هنگام مدفوع کردن اصلاح کرده و به دفع بهتر کمک می کنند.
• بهترین راهکار برای جلوگیری از یبوست در نوزادان این است که تا حد امکان تا دوره 6 ماهگی از شیر مادر برای تغذیه آن ها استفاده شود. شیر خشک دارای ترکیباتی است که دیرتر در معده هضم شده و دفع را سخت تر می کند.
• مصرف آب و آب میوه تازه و طبیعی در جلوگیری از یبوست بسیار موثر است.
• در برنامه غذایی کودک خود بهتر است مصرف سبزیجات را نیز بگنجانید. سبزیجات به دلیل آب و فیبر فراوان هضم غذا را راحت تر می کنند.
• توجه داشته باشید که انتخاب مواد غذایی مناسب در وعده های کودک در جلوگیری از یبوست شدن او نقش دارند. برنج، سیب زمینی، موز، نان سفید، شکلات، کلوچه و کیک، غذاهای سرخ کردنی و… عامل اصلی یبوست در کودکان هستند که نباید در مصرف آن ها زیاده روی کرد.